JavaScript’te programlama yaparken elimizde genellikle listeler (diziler) bulunur. Bu listelerin içinden bazı elemanları ayıklamak, belirli kurallara uyanları seçmek isteyebiliriz. Örneğin bir öğrenci listesi düşünelim. Bu listeden sadece notu 70’ten yüksek olan öğrencileri almak isteyebiliriz. İşte bu tür işlemleri yapmanın en doğru ve etkili yollarından biri filter() metodudur.
Bu makalede, filter() metodunu detaylı şekilde öğreneceğiz. Ne işe yarar, nasıl çalışır, hangi durumlarda kullanılabilir ve nasıl daha verimli hale getirilir gibi soruların cevaplarını örneklerle birlikte açıklayacağız.
filter() Nedir?
filter() metodu, bir dizideki her elemanı kontrol eder ve verilen koşula uyan elemanları yeni bir dizi olarak döndürür.
Buradaki önemli nokta şudur: filter() orijinal diziyi değiştirmez. Sadece koşulu sağlayan elemanlardan oluşan yeni bir dizi oluşturur.
Kullanım Şekli
yeniDizi = eskiDizi.filter(function(eleman) {
return kosul;
});
Burada:
eskiDizi: Üzerinde işlem yapılan dizidir.eleman: Dizideki her bir öğeyi temsil eder.kosul: Eğer true dönerse, bu eleman yeni diziye dahil edilir.
Basit Örnek: Sıcaklık Verileri
Bir şehirdeki sıcaklıkların bulunduğu listeyi düşünelim. Biz sadece 30 dereceden yüksek olanları istiyoruz:
const sicakliklar = [22, 35, 28, 40, 19, 33, 25];
const sicakGunler = sicakliklar.filter(function(sicaklik) {
return sicaklik > 30;
});
console.log(sicakGunler); // [35, 40, 33]
Burada filter, dizideki her sıcaklık değerini kontrol eder. 30’dan büyük olanları seçer ve yeni bir liste oluşturur.
Nesnelerle filter() Kullanımı
Daha gerçekçi bir senaryo düşünelim. Diyelim ki elimizde kitaplardan oluşan bir liste var. Her kitap bir nesne şeklinde tanımlanmış.
const kitaplar = [
{ ad: "Yüzüklerin Efendisi", sayfa: 1200 },
{ ad: "Küçük Prens", sayfa: 95 },
{ ad: "Sefiller", sayfa: 1463 },
{ ad: "Hayvan Çiftliği", sayfa: 112 }
];
Burada, 300 sayfadan fazla olan kitapları almak isteyelim:
const kalinKitaplar = kitaplar.filter(function(kitap) {
return kitap.sayfa > 300;
});
console.log(kalinKitaplar);
Sonuç:
[
{ ad: "Yüzüklerin Efendisi", sayfa: 1200 },
{ ad: "Sefiller", sayfa: 1463 }
]
Daha Kısa Yazım: Arrow Function ile
Callback fonksiyonu arrow function (ok fonksiyonu) kullanarak daha kısa yazabiliriz:
const kalinKitaplar = kitaplar.filter(kitap => kitap.sayfa > 300);
Aynı işi yapar ama kod daha sade olur.
Tarihe Göre Süzme: Filmler Örneği
Bir başka örnekte filmleri tarihe göre süzelim. Elimizde şu şekilde bir dizi var:
const filmler = [
{ ad: "Matrix", yil: 1999 },
{ ad: "Interstellar", yil: 2014 },
{ ad: "Titanic", yil: 1997 },
{ ad: "Inception", yil: 2010 }
];
2000 yılından sonra çıkan filmleri almak için:
const yeniFilmler = filmler.filter(film => film.yil > 2000);
console.log(yeniFilmler);
Sonuç:
[
{ ad: "Interstellar", yil: 2014 },
{ ad: "Inception", yil: 2010 }
]
filter() ve map() Metotlarını Birlikte Kullanmak
Bazen filtrelediğimiz verilerin sadece belirli bir kısmını (örneğin sadece adlarını) almak isteyebiliriz. Bu durumda map() metodunu filter() ile birlikte kullanırız.
Örneğin: 1000 sayfadan fazla olan kitapların sadece adlarını almak:
const uzunKitapIsimleri = kitaplar
.filter(kitap => kitap.sayfa > 1000)
.map(kitap => kitap.ad);
console.log(uzunKitapIsimleri); // ["Yüzüklerin Efendisi", "Sefiller"]
Burada:
filter() ile kalın kitapları seçtik.map() ile sadece isimlerini aldık.
Bu yazım tarzı, iki işlemi tek adımda yapmamızı sağlar.
Orijinal Dizi Değişmez
Unutmamız gereken bir diğer önemli nokta: filter() orijinal diziyi asla değiştirmez. Her zaman yeni bir dizi üretir. Aşağıdaki kodda bunu test edebiliriz:
console.log(kitaplar); // Tüm kitaplar hâlâ duruyor, değişmedi
Sonuç
JavaScript’te filter() metodu, bir dizideki belirli koşulları sağlayan elemanları seçmek için oldukça kullanışlıdır. Özellikle:
Sayısal filtrelemelerde,
Nesne listelerinde belirli özelliklere göre seçim yaparken,
Daha okunabilir ve sade kod yazmak için map() ile birlikte kullanıldığında
çok etkilidir.
Bu metodu anladığınızda, veri işleme konusunda çok daha güçlü olacaksınız. Kendi projelerinizde öğrenci listeleri, ürün katalogları veya herhangi bir veriyi filtrelemeniz gerektiğinde rahatlıkla kullanabilirsiniz.