JavaScript’te Nesneler Üzerinde Döngü Kullanımı

eminbasbayan

JavaScript programlama dilinde verilerle çalışırken sıkça tekrarlayan işlemler yapmamız gerekebilir. Bu gibi durumlarda döngüler kullanılır. Diziler üzerinde döngü kurmak oldukça yaygındır; çünkü diziler “tekrarlanabilir” (iterable) yapılardır. Ancak bazen elimizde dizi değil de bir nesne (object) olur. İşte bu noktada, nesneler üzerinde nasıl döngü kurulacağı sorusu karşımıza çıkar. Bu yazıda sadece nesneler üzerinde döngü kurma konusunu ele alacağız ve for...in, Object metodları ve for...of döngüsünün sınırlarını inceleyeceğiz.

Nesneler ve `for...of` Döngüsü Uyumsuzluğu

JavaScript’te for...of döngüsü diziler, string’ler, Map ve Set gibi iterable yapılar üzerinde çalışır. Ancak { ad: "Zeynep", not: 95 } gibi bir nesne üzerinde for...of kullanırsanız şu hatayı alırsınız:

Uncaught TypeError: object is not iterable

Çünkü JavaScript nesneleri iterable olarak kabul etmez. Yani for...of doğrudan bir nesneyle çalışamaz. Peki, bu durumda ne yapacağız?

Nesne Üzerinde `for...in` Kullanımı

Eğer bir nesnedeki tüm anahtarları (key) sırayla dolaşmak istiyorsak for...in döngüsü yardımımıza yetişir. Bu döngü, nesnenin her özelliğini (property) tek tek verir.

Örnek:

const kitaplar = {
  "Harry Potter": 120,
  "Yüzüklerin Efendisi": 200,
  "Sefiller": 180
};

for (let kitap in kitaplar) {
  console.log(kitap); // kitap isimlerini yazdırır
}

Bu kod her bir anahtar üzerinde döner. Eğer kitap isimlerinin yanındaki sayfa sayılarını da göstermek istiyorsak:

for (let kitap in kitaplar) {
  console.log(`${kitap} kitabı ${kitaplar[kitap]} sayfa.`);
}

Burada kitaplar[kitap] ifadesi, anahtara karşılık gelen değeri verir. Yani "Harry Potter" anahtarı için kitaplar["Harry Potter"] sonucu 120 olacaktır.

`Object.keys`, `Object.values`, `Object.entries` Kullanımı

Modern JavaScript’te nesnelerle çalışırken Object sınıfına ait üç önemli yardımcı metot işimizi oldukça kolaylaştırır:

1. `Object.keys(obj)`

Bu metod, bize nesnedeki tüm anahtarları bir dizi olarak verir.

const arabalar = {
  BMW: 3,
  Mercedes: 5,
  Toyota: 7
};

const markalar = Object.keys(arabalar);
console.log(markalar); // ["BMW", "Mercedes", "Toyota"]

2. `Object.values(obj)`

Bu metod, sadece değerleri bir diziye çevirir.

const degerler = Object.values(arabalar);
console.log(degerler); // [3, 5, 7]

3. `Object.entries(obj)`

Bu metod, her bir elemanı [anahtar, değer] şeklinde içeren iç içe dizilerden oluşan bir dizi döner.

const girdiler = Object.entries(arabalar);
console.log(girdiler);
// [["BMW", 3], ["Mercedes", 5], ["Toyota", 7]]

`Object.values` ile `for...of` Kullanarak Ortalama Hesaplamak

Object.values sayesinde değerleri diziye dönüştürebiliriz. Bu da for...of ile işlem yapmamıza olanak tanır.

Örnek: Arabaların sayılarının ortalamasını alalım.

const arabalar = {
  BMW: 3,
  Mercedes: 5,
  Toyota: 7
};

const sayilar = Object.values(arabalar); // [3, 5, 7]
let toplam = 0;

for (let adet of sayilar) {
  toplam += adet;
}

const ortalama = toplam / sayilar.length;
console.log("Ortalama araç sayısı:", ortalama);

Burada yaptığımız işlemler:

Object.values ile değerleri aldık.
for...of döngüsüyle tüm sayıları topladık.
Toplamı, dizi uzunluğuna bölerek ortalamayı bulduk.

Özet

Kullanım Yöntemi	Ne Yapar?	Nerede Kullanılır?
`for...of`	Sadece iterable yapılar üzerinde döner	Dizi, string, Map, Set
`for...in`	Nesnelerdeki anahtarları (key) sırayla verir	Object literal yapılar
`Object.keys(obj)`	Nesnedeki tüm key’leri bir diziye çevirir	Key listesi gerektiğinde
`Object.values(obj)`	Nesnedeki tüm değerleri bir diziye çevirir	Değerlerle işlem yapılacaksa
`Object.entries(obj)`	`[key, value]` çiftlerinden oluşan bir dizi döner	Anahtar ve değer birlikte kullanıldığında

Sonuç

JavaScript’te nesneler iterable değildir, bu yüzden doğrudan for...of ile kullanılamazlar. Ancak for...in veya Object.keys, Object.values, Object.entries gibi yöntemlerle nesneler üzerinde gezinebiliriz. Bu yollarla ister sadece anahtarlarla, ister sadece değerlerle, ister her ikisiyle birlikte işlem yapabiliriz. Özellikle veri analizi, ortalama hesaplama veya veri listesi oluşturma gibi işlemlerde bu bilgiler oldukça işe yarar.

Bu temel yöntemleri öğrendiğinizde, JavaScript nesneleriyle daha güçlü ve esnek kodlar yazabilirsiniz.