JavaScript, Math adlı yerleşik bir nesne ile matematiksel işlemleri kolaylaştıran bir dizi özellik ve metod sunar. Math nesnesini kullanarak sayı yuvarlama, mutlak değer alma, rastgele sayı üretme ve matematiksel sabitlere erişme gibi birçok işlem yapabiliriz.
Bu yazıda, Math nesnesinin temel özelliklerini ve sık kullanılan metotlarını ele alacağız.
Math Nesnesi Nedir?
JavaScript’te, Math nesnesi büyük “M” harfi ile yazılır ve matematikle ilgili birçok fonksiyon ve sabiti içinde barındırır. Bu nesneye erişmek için özel bir tanımlama yapmamız gerekmez; doğrudan kullanılabilir.
Math nesnesi, farklı matematiksel işlemleri tek bir çatı altında toplamak için oluşturulmuştur. Örneğin, PI gibi sabitler veya floor() gibi metotlar bu nesneye ait özelliklerdir.
Math Nesnesinin Sabitleri
Math nesnesi, matematikte yaygın olarak kullanılan bazı sabitleri içerir. Bunlar:
- Math.PI →
3.141592653589793 (Pi sayısı)
- Math.E →
2.718281828459045 (Euler sayısı)
- Math.SQRT2 →
1.4142135623730951 (2’nin karekökü)
Bu sabitleri kullanmak için aşağıdaki gibi bir kod yazabiliriz:
console.log(Math.PI); // 3.141592653589793
console.log(Math.E); // 2.718281828459045
console.log(Math.SQRT2); // 1.4142135623730951
Bu sabitleri, genellikle bilimsel ve mühendislik hesaplamalarında kullanırız.
Math Nesnesinin Temel Metotları
Math nesnesi, birçok yararlı metot içerir. Şimdi en yaygın kullanılan bazı metotları inceleyelim.
1. Math.floor()
Bir ondalıklı sayıyı aşağıya yuvarlar ve en yakın tam sayıyı döndürür.
console.log(Math.floor(7.9)); // 7
console.log(Math.floor(5.3)); // 5
Bu metot, sadece tam sayı kısmını alır ve ondalık kısmı atar.
2. Math.ceil()
Bir ondalıklı sayıyı yukarıya yuvarlar ve en yakın tam sayıyı döndürür.
console.log(Math.ceil(4.1)); // 5
console.log(Math.ceil(9.8)); // 10
Ondalık kısım ne olursa olsun, sayı her zaman yukarı yuvarlanır.
3. Math.round()
Bir sayıyı en yakın tam sayıya yuvarlar. Ondalık kısım 0.5 veya daha büyükse yukarı, 0.5′ten küçükse aşağı yuvarlanır.
console.log(Math.round(3.2)); // 3
console.log(Math.round(6.7)); // 7
console.log(Math.round(4.5)); // 5
4. Math.abs()
Bir sayının mutlak değerini döndürür. Yani negatif sayıları pozitife çevirir.
console.log(Math.abs(-10)); // 10
console.log(Math.abs(7)); // 7
5. Math.random()
Math.random() metodu, 0 ile 1 arasında rastgele bir ondalıklı sayı üretir. Ancak 1 dahil değildir.
console.log(Math.random()); // Örneğin: 0.7345876352
console.log(Math.random()); // Örneğin: 0.2154876931
Bu metot her çalıştırıldığında farklı bir rastgele sayı üretir.
Belirli Aralıklarda Rastgele Sayı Üretme
Eğer belirli bir aralıkta tam sayı üretmek istiyorsak, Math.floor() ile birlikte kullanabiliriz.
Örneğin, 1 ile 10 arasında rastgele bir sayı üretmek için:
let rastgeleSayi = Math.floor(Math.random() * 10) + 1;
console.log(rastgeleSayi); // Örneğin: 3, 7, 10
Burada ne yaptık?
Math.random() → 0 ile 1 arasında rastgele bir sayı üretir.10 → Bu sayıyı 0 ile 9.9999 arasına genişletir.Math.floor() → Ondalık kısmı atarak 0 ile 9 arasındaki tam sayı elde edilir.+ 1 → Aralığı 1 ile 10 arasına kaydırır.
Başka bir örnek olarak 20 ile 30 arasında rastgele bir sayı üretmek istersek:
let rastgele = Math.floor(Math.random() * 11) + 20;
console.log(rastgele); // Örneğin: 21, 24, 28
Burada:
11 → 20 ile 30 arasında 11 farklı sayı (20, 21, …, 30) üretmek için kullanılır.+ 20 → Sayıları 20 ile 30 arasına kaydırır.
Özet
JavaScript’te Math nesnesi, matematiksel işlemleri gerçekleştirmek için kullanılır. Özetle:
- Math.PI → Pi sayısını döndürür.
- Math.floor() → Aşağı yuvarlar.
- Math.ceil() → Yukarı yuvarlar.
- Math.round() → En yakın tam sayıya yuvarlar.
- Math.abs() → Mutlak değeri döndürür.
- Math.random() → Rastgele ondalıklı sayı üretir.
Math.random() ile belirli aralıkta rastgele sayılar üretmek mümkündür.
Daha fazla bilgi için MDN (Mozilla Developer Network) dökümantasyonuna göz atabilirsiniz.
Mutlu kodlamalar!