JavaScript’te daha önce primitive (ilkel) veri türlerinden bahsetmiştik. Hatırlarsanız, bu veri türleri JavaScript’in temel yapı taşlarını oluşturur ve doğrudan bellekte saklanır. Number, Boolean, String, Undefined, Null, Symbol ve BigInt gibi veri türleri bu kategoriye girer. Şimdi ise bu veri türlerinden biri olan string üzerinde duracağız.
String, yani metin veri türü, karakterlerden oluşan ve genellikle çift tırnak (“ ”), tek tırnak (‘ ’) veya template literal (``) kullanılarak tanımlanan bir veri türüdür. Web geliştirmede kullanıcı isimleri, mesajlar, adresler ve açıklamalar gibi birçok bilgiyi metin olarak saklamamız gerektiğinden string veri türü oldukça önemlidir.
Şimdi string veri türünü detaylıca inceleyelim.
String Nedir?
String, JavaScript’te metinsel bilgileri temsil eden bir veri türüdür. String değerleri, çift tırnak (“ ”), tek tırnak (‘ ’) veya template literal (``) ile yazılabilir.
Örneğin, aşağıdaki gibi bir değişken tanımlayabiliriz:
let isim = "Ahmet";
console.log(isim); // Çıktı: Ahmet
Burada isim
adlı değişken, "Ahmet"
metin değerini tutmaktadır.
Bir başka örnek:
let sehir = 'İstanbul';
console.log(sehir); // Çıktı: İstanbul
Bu örnekte çift tırnak yerine tek tırnak kullanılmıştır. JavaScript’te tek tırnak (‘ ’) ve çift tırnak (“ ”) kullanımı arasında herhangi bir fark yoktur. Ancak bir dosya içinde tutarlı olmak önemlidir; yani bazı yerlerde çift tırnak, bazı yerlerde tek tırnak kullanmaktan kaçınılmalıdır.
String Tanımlarken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Tırnak işareti kullanımı
- Metinleri belirlemek için çift (“ ”) veya tek (‘ ’) tırnak kullanılabilir.
- Ancak başlangıçta hangi tırnak işareti kullanıldıysa, bitişte de aynı kullanılmalıdır.
Hatalı kullanım:
let hata = 'Merhaba"; // Hata: Tırnak türleri uyuşmuyor!
Doğru kullanım:
let dogru = "Merhaba"; // Çift tırnak ile başladı, çift tırnak ile bitti
let dogru2 = 'Merhaba'; // Tek tırnak ile başladı, tek tırnak ile bitti
Boş bir string tanımlanabilir
let bosMetin = ""; // İçinde hiçbir karakter bulunmayan boş bir string
console.log(bosMetin); // Çıktı: (Boş bir çıktı)
String içinde özel karakterler kullanılabilir
let ozelKarakter = "Bugün hava çok güzel!";
let rakamIceren = "12345"; // Sayılar da string olarak saklanabilir
let semboller = "!@#$%^&*()_+";
String İçinde Çift Tırnak ve Tek Tırnak Kullanımı
Bazen bir string içinde tırnak işareti kullanmamız gerekebilir. Örneğin, bir diyalog veya alıntı metni yazarken:
let mesaj = "Ali dedi ki: 'Bugün çok mutluyum!'";
console.log(mesaj); // Çıktı: Ali dedi ki: 'Bugün çok mutluyum!'
Burada string çift tırnak ile başlatıldığı için, içinde tek tırnak rahatça kullanılabilir.
Tam tersi de mümkündür:
let mesaj2 = 'Ayşe dedi ki: "Hava bugün harika!"';
console.log(mesaj2); // Çıktı: Ayşe dedi ki: "Hava bugün harika!"
Fakat aşağıdaki kullanım hatalıdır, çünkü çift tırnak içinde yine çift tırnak kullanılmıştır:
let hata = "Ali dedi ki: "Bugün çok güzel!"";
// Hata: JavaScript, ikinci çift tırnağı stringin bitişi olarak algılar
Bu hatayı önlemek için ters eğik çizgi ( \ ) kullanabiliriz:
let duzeltme = "Ali dedi ki: \"Bugün çok güzel!\"";
console.log(duzeltme); // Çıktı: Ali dedi ki: "Bugün çok güzel!"
Ters eğik çizgi ( \ ) işareti kaçış karakteri (escape character) olarak adlandırılır ve özel karakterlerin bir string içinde düzgün görünmesini sağlar.
String’lerin Önemi ve Kullanım Alanları
String veri türü, JavaScript’te çok sık kullanılır. İşte bazı yaygın kullanım alanları:
- Kullanıcı adları, şifreler, e-posta adresleri gibi bilgileri saklamak
- Bir web sitesinde metinleri ve mesajları görüntülemek
- Kullanıcıdan alınan verileri işlemek
- Form girişlerini analiz etmek ve doğrulamak
- Veri tabanından gelen metinsel verileri kullanmak
Örneğin, bir e-ticaret sitesinde müşterinin adını ve sipariş numarasını bir mesajda göstermek için string birleşimi (concatenation) kullanabiliriz:
let musteriAdi = "Merve";
let siparisNo = 10234;
let mesaj = "Sayın " + musteriAdi + ", sipariş numaranız: " + siparisNo;
console.log(mesaj);
// Çıktı: Sayın Merve, sipariş numaranız: 10234
Bu örnekte +
operatörü kullanılarak iki string birleştirilmiştir. Alternatif olarak template literal (şablon metni) de kullanılabilir:
let mesaj2 = `Sayın ${musteriAdi}, sipariş numaranız: ${siparisNo}`;
console.log(mesaj2);
// Çıktı: Sayın Merve, sipariş numaranız: 10234
Sonuç
- String, JavaScript’te metinsel verileri temsil eden temel bir veri türüdür.
- Çift tırnak (“ ”) veya tek tırnak (‘ ’) kullanılarak oluşturulabilir.
- Tırnak türü değiştirilmeden başlamalı ve bitirilmelidir.
- Bir string içinde çift ve tek tırnakları birlikte kullanarak alıntılar eklenebilir.
- Metin içinde özel karakterler kullanılabilir ve kaçış karakteri ( \ ) ile hata önlenebilir.
- String’ler, mesajları göstermek, kullanıcı verilerini saklamak ve web uygulamalarında çeşitli görevleri gerçekleştirmek için yaygın olarak kullanılır.
Bu yazıda JavaScript’te string veri türünün temel kavramlarını öğrendik. Bir sonraki adımda, string metodlarını inceleyerek metinleri nasıl manipüle edebileceğimizi öğreneceğiz!