JavaScript’te Değişken İsimlendirme Kuralları

eminbasbayan

JavaScript’te değişken tanımlarken let, const veya (artık önerilmeyen) var kullanılır. Ancak değişken isimlendirme konusunda belirli kurallar ve en iyi uygulamalar bulunmaktadır. Bu yazıda, hem zorunlu kuralları hem de okunabilirliği artıran en iyi uygulamaları ele alacağız.

1. JavaScript’te Değişken İsimlendirme Kuralları

JavaScript’te değişken isimleri (identifier) belirli kurallar çerçevesinde oluşturulmalıdır. Bu kurallara uyulmaması, hatalara veya beklenmeyen davranışlara neden olabilir.

1.1. Boşluk Kullanılamaz

Değişken isimlerinde boşluk bulunamaz.

Hatalı:

let user name = "Ali"; // Hata: Boşluk içeremez.

Doğru:

let userName = "Ali";

Eğer birden fazla kelime içeren değişken ismi kullanacaksanız, kelimeleri birleştirmek için alternatif yöntemler kullanmalısınız.

1.2. Rakam ile Başlayamaz

Değişken isimleri rakam ile başlayamaz, ancak rakam içerebilir.

Hatalı:

let 1user = "Ali"; // Hata: Sayı ile başlayamaz.

Doğru:

let user1 = "Ali"; // Sayı içerebilir ancak başta olamaz.

1.3. Özel Karakter Kullanımı

Değişken isimlerinde yalnızca harfler (a-z, A-Z), rakamlar (0-9), dolar işareti ($) ve alt çizgi (_) kullanılabilir. Ancak değişken ismi sayı ile başlayamaz.

Hatalı:

let user-name = "Ali"; // Hata: Tire (-) kullanılamaz.
let @user = "Ali"; // Hata: @ işareti kullanılamaz.

Doğru:

let _age = 25; // Alt çizgi ile başlayabilir.
let $price = 100; // Dolar işareti kullanılabilir.

1.4. Büyük/Küçük Harf Duyarlılığı

JavaScript’te değişken isimleri büyük/küçük harf duyarlıdır (case-sensitive). Yani username, UserName ve userName birbirinden farklı değişkenlerdir.

Örnek:

let userName = "Ali";
let username = "Mehmet"; // Farklı bir değişken.
console.log(userName); // "Ali"
console.log(username); // "Mehmet"

2. JavaScript’te Değişken İsimlendirme Konvansiyonları

JavaScript’te yukarıdaki kurallara uymak zorunludur. Ancak okunabilir ve sürdürülebilir kod yazmak için bazı en iyi uygulamalar vardır.

2.1. Camel Case Kullanımı (Önerilen)

JavaScript’te en yaygın kullanılan isimlendirme yöntemi camel case’dir. Camel case, ilk kelimenin küçük harfle, sonraki kelimelerin ise büyük harfle başlamasını ifade eder.

Örnek:

let currentAge = 25;
let isLoggedIn = true;

Bu yöntem, kodun daha okunaklı olmasını sağlar ve JavaScript topluluğunda yaygın olarak kullanılır.

2.2. Snake Case (Önerilmez)

Bazı programlama dillerinde snake case yaygın olarak kullanılır. Bu yöntemde kelimeler alt çizgi (_) ile ayrılır. Ancak JavaScript’te tercih edilmez.

Örnek (Önerilmez):

let current_age = 25;

2.3. Anlamlı İsimler Kullanmak

Değişken isimlerinin ne işe yaradığını anlatması önemlidir. Rastgele harfler veya tek harfli değişken isimleri yerine açıklayıcı isimler seçmek en iyi yaklaşımdır.

Hatalı:

let n = 10; // n'nin neyi ifade ettiği belli değil.

Doğru:

let userAge = 10; // Kullanıcının yaşı olduğu anlaşılıyor.

Bir diğer örnek:

let x = true; // Kötü
let isGameOver = true; // Daha iyi, boolean olduğunu belirtiyor.

2.4. Boolean Değişkenler İçin “is”, “has” veya “can” ile Başlamak

Boolean (true/false) değer tutan değişkenler için is, has veya can gibi kelimelerle başlamak yaygın bir uygulamadır.

Örnek:

let isOnline = true;
let hasPermission = false;
let canEdit = true;

Bu tür isimlendirmeler, değişkenin ne anlama geldiğini netleştirir.

2.5. Çok Uzun veya Çok Kısa İsimlerden Kaçınmak

Değişken isimleri çok kısa olmamalı, çünkü ne anlama geldiklerini anlamak zor olabilir. Ancak gereğinden fazla uzun da olmamalıdır.

Kötü Örnekler:

let a = 20; // Çok kısa, anlamsız.
let userLoggedInToTheWebsiteAndHasPermissionsToEditPosts = true; // Çok uzun.

İdeal İsimlendirme:

let userLoggedIn = true;
let hasEditPermission = true;

3. JavaScript’te Değişken İsimlendirme Özet Tablosu

Kural	Açıklama	Doğru Örnek	Yanlış Örnek
Boşluk Kullanılamaz	Değişken isimleri boşluk içeremez.	`let userName = "Ali";`	`let user name = "Ali";`
Rakam ile Başlayamaz	Değişken ismi rakam ile başlayamaz.	`let user1 = "Ali";`	`let 1user = "Ali";`
Özel Karakter Kullanılamaz	Yalnızca harfler, `_` ve `$` kullanılabilir.	`let _age = 25;`	`let user-name = "Ali";`
Büyük/Küçük Harf Duyarlılığı	`username`, `UserName` ve `userName` farklı değişkenlerdir.	`let userName = "Ali";`	-

4. En İyi Uygulamalar Özet Tablosu

Konvansiyon	Açıklama	Doğru Örnek	Yanlış Örnek
Camel Case (Önerilen)	İlk kelime küçük, sonraki kelimeler büyük harfle başlar.	`let currentAge = 25;`	`let current_age = 25;`
Snake Case (Önerilmez)	Kelimeler `_` ile ayrılır, JavaScript’te yaygın değildir.	`let current_age = 25;` (Önerilmez)	-
Anlamlı İsimler Kullanmak	Değişken ismi amacını açıkça anlatmalıdır.	`let userAge = 10;`	`let n = 10;`
Boolean Değişkenler İçin `is`, `has`, `can`	Boolean değişkenleri daha okunaklı yapar.	`let isOnline = true;`	`let online = true;`
Uzunluk Dengesi	Ne çok kısa ne de gereksiz uzun olmalı.	`let userLoggedIn = true;`	`let a = 20;`

Sonuç

JavaScript’te değişken isimlendirme kurallarına uymak hata almamak için zorunludur, ancak okunabilirliği artıran en iyi uygulamaları benimsemek kod yazım sürecinizi daha verimli hale getirir.