JavaScript’ı öğrenmeye yeni başlayanlar için veri tipleri oldukça önemlidir. Bu yazıda, en temel veri tiplerinden biri olan Boolean (mantıksal) değerleri inceleyeceğiz. Boolean değerleri, programlamada sıklıkla kullanılan ve kodlarımızın mantıksal kararlar almasını sağlayan bir veri türüdür.
JavaScript’te Boolean veri tipi, sadece iki farklı değer alabilir: true
(doğru) veya false
(yanlış). Bu veri tipi, primitif (ilkel) veri tipleri arasında yer alır, yani doğrudan bellekte saklanır ve referans olmadan kullanılabilir. Koşullu ifadelerde ve karşılaştırma işlemlerinde büyük bir rol oynar.
Bu yazıda, Boolean veri tipinin nasıl çalıştığını ve programlamada nasıl kullanıldığını detaylıca ele alacağız.
Boolean Değerleri Nedir?
Boolean veri tipi, yalnızca iki değere sahiptir:
- true (doğru)
- false (yanlış)
Yani, bir Boolean değeri bir şeyin evet mi hayır mı olduğunu belirten basit bir ifadedir. Bunu günlük hayattan örneklerle düşünelim:
- Kapı açık mı? → true (Evet, açık.)
- Elektrik yanıyor mu? → false (Hayır, yanmıyor.)
- Kullanıcı giriş yaptı mı? → true veya false olabilir.
Bilgisayarlar ve programlama dillerinde bu gibi basit evet/hayır sorularının cevaplarını saklamak ve işlemek için Boolean veri tipi kullanılır.
JavaScript’te Boolean Kullanımı
Boolean değerleri JavaScript’te doğrudan kullanılabileceği gibi, bir değişkene atanarak da kullanılabilir. İşte birkaç örnek:
console.log(true); // Konsola true yazar
console.log(false); // Konsola false yazar
Boolean değerlerini bir değişkene atayarak da kullanabiliriz:
let isLoggedIn = true; // Kullanıcı giriş yapmış
let isGameOver = false; // Oyun bitmemiş
Yukarıdaki kodda isLoggedIn değişkeni kullanıcının giriş yapmış olduğunu belirtirken, isGameOver değişkeni oyunun devam ettiğini gösteriyor.
Boolean Değerleri Nasıl Tanımlanır?
Boolean değerleri JavaScript’te true ve false kelimeleri ile yazılır. Ancak bu kelimeler küçük harflerle yazılmalıdır. Şöyle bir hata yaparsanız:
let isActive = True; // Hata verir
JavaScript büyük harfli True kelimesini tanımaz ve hata alırsınız. Doğru kullanım şu şekildedir:
let isActive = true; // Doğru
Bazı programlama dillerinde (Python gibi) Boolean değerleri True ve False şeklinde yazılır, ancak JavaScript’te true ve false tamamen küçük harflerle yazılmalıdır.
Boolean Kullanım Alanları
Boolean veri tipi birçok yerde kullanılabilir. İşte bazı örnek senaryolar:
1. Kullanıcı Girişi Kontrolü
Bir kullanıcının giriş yapıp yapmadığını kontrol etmek için Boolean değeri kullanabiliriz:
let isLoggedIn = false;
if (isLoggedIn) {
console.log("Hoş geldiniz!");
} else {
console.log("Lütfen giriş yapın.");
}
Burada isLoggedIn false olduğu için ekrana “Lütfen giriş yapın.” yazılacak.
2. Oyun Durumu
Bir oyunun devam edip etmediğini belirlemek için de kullanılabilir:
let isGameOver = false;
if (isGameOver) {
console.log("Oyun sona erdi.");
} else {
console.log("Oyun devam ediyor!");
}
3. Form Doğrulama
Bir formdaki kutunun işaretlenip işaretlenmediğini kontrol edebiliriz:
let isChecked = true;
if (isChecked) {
console.log("Kutuyu işaretlediniz.");
} else {
console.log("Kutuyu işaretlemediniz.");
}
JavaScript’te Değişken Tipleri Değiştirilebilir
JavaScript, bir değişkenin veri tipini değiştirmeye izin verir. Yani bir değişkene önce Boolean değeri atayıp, sonra başka bir tür veri de atayabiliriz.
let value = true;
console.log(value); // true
value = 42; // Artık bir sayı oldu
console.log(value); // 42
Bu, bazı programlama dillerinde mümkün değildir. Mesela, C veya Java gibi dillerde bir değişken başta Boolean olarak tanımlandıysa, sadece Boolean değerler alabilir. Ancak JavaScript bu konuda esnektir.
Sonuç
Boolean veri tipi, programlamada en temel ama en çok kullanılan veri türlerinden biridir. true ve false değerleri, programlarımızın mantıksal kararlar almasına yardımcı olur. Giriş kontrolleri, oyun mantığı ve form doğrulamaları gibi birçok senaryoda kullanılır.