TypeScript’te Fonksiyonlar ve İlgili Ayarlar

TypeScript’te fonksiyonlar, yalnızca kodu düzenli hale getirmek için değil, aynı zamanda hataları erken yakalamak ve daha güvenli yazılım geliştirmek için büyük önem taşır. Bu yazıda TypeScript’te fonksiyonları nasıl tanımlarız, nasıl daha güvenli hale getiririz ve hangi ayarlarla yazdığımız fonksiyonları daha sağlam hale getirebiliriz gibi soruların cevaplarını bulacaksınız.

Fonksiyon Tanımlama ve Tip Belirleme

Fonksiyonlar, bir işlemi tek bir yerde tanımlayıp birçok yerde tekrar kullanmamızı sağlar. TypeScript’te bir fonksiyon tanımlarken, hem parametrelerin hem de geri dönüş değerinin türünü açıkça belirtebiliriz.

Örnek:

function topla(a: number, b: number): number {
  return a + b;
}

Bu örnekte:

a ve b parametrelerinin tipi number olarak tanımlanmıştır.
Fonksiyonun dönüş tipi number olarak belirtilmiştir.

Tip belirleme, yanlışlıkla metin ya da başka bir veri türü gönderildiğinde derleyicinin hata vermesini sağlar.

Parametre ve Return Type Anotasyonu

TypeScript’te fonksiyonların güvenli çalışması için parametrelerin ve dönüş değerlerinin tipi belirtilmelidir. Bu sayede kodun ne yaptığı daha açık hale gelir.

function selamla(isim: string): string {
  return "Merhaba " + isim;
}

Bu fonksiyon yalnızca bir string alır ve bir string döndürür. Yanlış türde veri girildiğinde TypeScript sizi uyarır.

noUnusedParameters Ayarı

Bu ayar, fonksiyonlara eklenen fakat kullanılmayan parametreleri tespit eder. Kodunuzu daha temiz tutmanızı sağlar.

function topla(a: number, b: number): number {
  return a; // b kullanılmıyor
}

tsconfig.json dosyasında şu şekilde etkinleştirilir:

"noUnusedParameters": true

Bu ayar sayesinde gereksiz parametreleri fark eder ve kodunuzu sadeleştirebilirsiniz.

noUnusedLocals Ayarı

Bir fonksiyon içinde tanımlayıp kullanmadığınız değişkenleri de tespit eden bir ayardır. Kodunuzu daha okunabilir ve hatasız hale getirir.

function hesapla() {
  let sonuc = 100;
  let fazlalik = 50; // bu kullanılmıyor
  return sonuc;
}

Ayar dosyasında şu şekilde etkinleştirilir:

"noUnusedLocals": true

Bu sayede gereksiz tanımlamalar temizlenebilir.

noImplicitReturns Ayarı

Bu ayar, fonksiyonun tüm yollarla bir dönüş değeri döndürüp döndürmediğini kontrol eder. Her senaryoda bir return yazmanız gerektiğini hatırlatır.

function puanHesapla(puan: number): number {
  if (puan > 50) {
    return puan * 2;
  }
  // eksik: diğer durumda return yok
}

Bu ayar etkinse, TypeScript bu eksik dönüşü tespit eder.

"noImplicitReturns": true

Bu ayar ile dönüş tipi belirtilen fonksiyonların mutlaka bir değer döndürmesi sağlanır.

Opsiyonel Parametreler

Bazen bir fonksiyonun parametrelerinden biri zorunlu olmayabilir. TypeScript’te bu tür parametreler ? işareti ile belirtilir.

function selamla(isim?: string) {
  if (isim) {
    console.log("Merhaba " + isim);
  } else {
    console.log("Merhaba!");
  }
}

Bu fonksiyonu hem selamla("Ayşe") hem de selamla() şeklinde çağırabilirsiniz.

Varsayılan Parametreler

Opsiyonel parametrelere varsayılan bir değer verilebilir. Eğer kullanıcı bu parametreyi göndermezse, sizin verdiğiniz varsayılan değer kullanılır.

function topla(a: number, b: number = 10): number {
  return a + b;
}

Bu fonksiyon topla(5) şeklinde çağrılırsa b otomatik olarak 10 kabul edilir.

Sonuç

TypeScript’te fonksiyonlar yalnızca işlemleri gruplayıp tekrar kullanmak için değil, aynı zamanda kodun güvenliğini artırmak için de kullanılır. Parametrelerin ve dönüş değerlerinin tipini belirlemek, hataları erken yakalamak ve gereksiz kodları temizlemek için TypeScript’in sunduğu ayarlar oldukça faydalıdır.

Bu bölümde öğrendiğiniz konular: